Hepinize merhaba ben Defne. Bugün sizlere #HastalıklaraDahaYakındanBak serisinin ilk hastalığını anlatacağım. Bugün çölyak hastalığını yazıyorum. Ben de 2 yıldır çölyak hastasıyım ve hayatıma glütensiz beslenerek devam ediyorum. Bu yazıyı da insanların çölyak hastalığını ve çölyaklıları anlaması için yazıyorum. Anlatmaya başlıyorum, umarım hepiniz için faydalı bir yazı olur. Çölyak hastalığı nedir?
Çölyak, bir tür
ince bağırsak hastalığıdır. Basit bir tanımla buğday, arpa, çavdar gibi tahıllarda bulunan glüten adlı proteine karşı ince bağırsağın ömür boyu sürecek bir emilim bozukluğudur. Çölyak hastaları nasıl beslenir?
Çölyak hastalığı olanların, glütensiz diyet yapmaları gereklidir. Glütensiz diyet ise;
buğday, arpa, çavdar ve yulaf içeren tüm gıdalardan yani ekmek, makarna, bisküvi, hamur işleri, bulgur, mısır gevreği, tarhana gibi besinlerden ömür boyu tüketmemek anlamına gelir. Sadece bu gıdaları yememek yetmez, çarpraz bulaşmaya da dikkat etmek gerekir. Yoksa bu gıdalardan yemememizin hiçbir faydası olmaz. Peki çarpraz bulaşma nedir?
Size çarpraz bulaşmanın ne olduğunu değil nerelerde olduğunu anlatacağım;
- Kullanılmış bıçaklar: Glütenli ekmek, kek, pasta, börek v.b. şeyleri kestiğimiz bıçakları çölyaklılar kullanamaz. Örneğin; normal ekmek kesilmiş bir bıçağı yıkasak bile gözle görülmeyen kırıntılar çıkmaz ve bu nedenler eğer biz bu bıçağı kullanırsak glüten bulaşır.
- Kesme tahtaları ve tahta kaşıklar: Kesme tahtalarının üzerinde glütenli bir şey kesildiğinde kullanamayız. Tahta olduğu için de glüten çıkmaz. Tahta kaşıklar glüteni emer ve bu yüzden yıkamak fayda etmez.
- Tost makineleri ve fırınlar: Kullanılmış tost makinesinin üstüne kendi ekmeğimizi koyup ısıtamayız çünkü glüten bulaşmıştır ve silmek fayda etmez. Biz çölyaklıların ekmekleri tost makinesinde ısıtılması gerekiyor çünkü ısıtmadığınızda lastikten bir farkı kalmıyor ve dağılıyor. Bu yüzden bu unsur çok önemli. Fırınlar da önceden kullanılmışsa iyice sildikten sonra glütensiz yiyeceği fırına atmalıyız.
- Glütenli bir şeye dokunduktan sonra mutlaka ellerimizi yıkamalıyız eğer glütensiz bir şeye dokunacaksak. Mutfak bezleri ve süngerler de glüteni emer.
İşte biz bunlara çarpraz bulaşma diyoruz. Önden glütensiz gıdalar, ardından glütenli gıdalar lütfen! Çarpraz bulaşmada tek bir ekmek tanesi bağırsaklarımıza büyük derecede zarar verir. Peki çölyak hastalığı belirtileri nelerdir?
- Karın bölgesinde öne doğru şişkinlik
- Yaşa göre kilo azlığı
- Kas zayıflığı ( En ufak bir çarpmada incinme)
- Kansızlık
- İshal ve kusma
- Nedeni bilinmeyen karaciğer hastalıkları
- Büyüme geriliği
- İştahsızlık, gaz şikayetleri
- Eklem ve kemik ağrıları
- Ergenlikte gecikme, ciltte kaşıntı ve döküntülerdir. Belirtileriniz var diye çölyaksınız anlamına gelmiyor elbette ama böyle şikayetleriniz varsa mutlaka doktora gitmelisiniz. İnsanların dikkatine!
Glütensiz beslenmek bir yaşam zorluğu değil yaşam biçimidir.( Defne Can Öztürk)
Biz glütensiz beslenmekte değil ürün bulmakta zorlanıyoruz. ( Defne Can Öztürk)
Biz en çok ürünlerin etiketini okuyoruz, glüten var mı diye. ( Defne Can Öztürk)
Bizim sinirlendiğimiz şey glütensiz mi diye araştırmak değil, ürünlerin etiketini koyup glütensiz olup olmadığını yazmayan firmaların umursamazlığıdır. (Defne Can Öztürk)
Glütensiz beslenmek bize engel değil, glüten bize engeldir. (Defne Can Öztürk)
Hayatımda glüten yok, bundan böyle glütensiz hayat var! (Defne Can Öztürk)
Benim yazımı okuduğunuz için teşekkür ederim. Umarım bunu okuyanların sayısı artar ve toplumumuzda farkındalık oluşturmuş olurum. Umarım bunu okuduğunuzda size bir farkındalık oluşturabilmiş, çölyak hastalığını anlatabilmişimdir. Başka bir #HastalıklaraDahaYakındanBak serisine dek hoşça kalın kendinize iyi bakın.
Fantastic write-up! geek bar adds a refreshing touch to each moment.